Nabycie spadku po 2007 roku przez najbliższą rodzinę zwolnione jest z podatku od spadków i darowizn. Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Urząd skarbowy bierze pod uwagę stopień pokrewieństwa, nie ma wówczas znaczenia wartość odziedziczonego spadku.
W przypadku dziedziczenia po osobach niespokrewnionych ze spadkodawcą pojawia się obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn. Stawki podatku uzależnione są od wartości nabywanego mienia i mogą wynosić od około 12% do około 20% wartości odziedziczonego spadku.
Podatku od spadków i darowizn nie będą płaciły osoby zaliczane do III grupy podatkowej, które sprawowały między innymi opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza.
05 lipca 2011 r. Trybunał Konstytucyjny (P 36/10) rozpoznał pytanie prawne Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie dotyczące wymogów formalnych przy zawieraniu przez spadkobierców zaliczanych do III grupy podatkowej umowy o opiekę.
Podpisanie umowy o opiekę umożliwia zwolnienie spadkobierców należących do III grupy podatkowej z obowiązku zapłaty podatku od spadków i darowizn. Od 01 stycznia 2007 roku skuteczność tej umowy uzależniona jest od poświadczenia podpisów przez notariusza.
Przed wejściem w życie ustawy z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. Nr 222, poz. 1629) podstawą do zwolnienia była umowa zawarta przed organem gminy.
A zatem do dnia 31 grudnia 2006 r dla ważności umowy o opiekę nie istniał obowiązek zawarcia pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, gdyż dopiero z dniem 01 stycznia 2007 r. ustawodawca zmienił art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.) w sposób następujący :
” 3) w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza – nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu .. (…)”.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 3 ust. 1 ustawy z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. Nr 222, poz. 1629) w zw. z art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn w zakresie, w jakim nie uwzględnia ulgi podatkowej osoby zaliczanej do III grupy podatkowej, która do 31 grudnia 2006 r. sprawowała opiekę nad spadkodawcą na podstawie umowy zawartej przed organem gminy, a po tym dniu nabyła w drodze spadku prawa wskazane w art. 16 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy z 28 lipca 1983 r., jest niezgodny z zasadą ochrony interesów w toku wynikającą z art. 2 Konstytucji RP.
Trybunał Konstytucyjny umorzył postępowanie w pozostałym zakresie ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku.
źródło: www.trybunal.gov.pl